SİRKÜLER: 2022-397

Sayın Üyemiz,

- T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünden alınan yazı metni aşağıya çıkartılmıştır.

Avrupa Komisyonu, 22 Haziran 2022 tarihinde, Çiftlikten Sofraya ve Biyoçeşitlilik Stratejilerine uygun olarak, 2030 yılına kadar kimyasal pestisitlerin kullanımının ve riskinin % 50 oranında azaltılmasına yönelik Avrupa Birliği (AB) çapında hedefleri içeren yeni bir Sürdürülebilir Bitki Koruma Ürünleri (BKÜ) Tüzüğü teklifi kabul etmiştir.

Tüzük teklifinde öne çıkan hususlar aşağıda yer almaktadır:

- 2030 yılına kadar kimyasal pestisitlerin kullanımının ve riski ile daha zararlı pestisitlerin kullanımının % 50 oranında azaltılması için AB düzeyinde yasal olarak bağlayıcı hedefler getirilmektedir. Üye Devletler, AB çapında belirlenen hedeflere ulaşılmasını teminen, geçmiş ilerlemeler ve pestisit kullanım yoğunluğu gibi kendi ulusal koşullarını dikkate alarak, matematiksel bir formül çerçevesinde belirlenen parametreler çerçevesinde kendi ulusal indirim hedeflerini belirleyecektir. Bununla birlikte, belirlenen indirim hedefi, hiçbir koşulda % 35 oranından daha az olamayacaktır.

- Kimyasal pestisitlerin kullanımı ve riski, Üye Devletlerin Komisyon’a bildirdikleri bitki koruma ürünlerinin satış verileri kullanılarak, yıllık olarak ölçülecektir. % 50 indirimin hesaplanması için kullanılacak referans değer, Çiftlikten Sofraya Stratejisinin açıklanması esnasında verilerin mevcut olduğu en yakın dönem olarak 2015, 2016 ve 2017 yıllarındaki ortalama satışlar olacaktır. Hesaplama yapılırken, BKÜ formunda satılan tüm aktif maddeler, düşük riskli, normal, daha zararlı ve onaylanmayan maddeler olarak dört grup altında sınıflandırılacak ve her bir grup için bir sırasıyla 1, 8, 16 ve 64 olmak üzere bir ağırlıklandırma kullanılacaktır.

- Yeni tedbirler, tüm çiftçilerin ve diğer profesyonel pestisit kullanıcılarının, kimyasal pestisitlerin sadece son çare olarak kullanıldığı, zararlıların önlenmesine odaklanan ve alternatif zararlı kontrol yöntemlerine öncelik veren çevreyle dost bir zararlı kontrol sistemi olan, Entegre Zararlı Yönetimini (Integrated Pest Management - IPM) uygulamalarını temin edecektir.

- Tüm pestisitlerin kullanımı, umumi parklar ve bahçeler, oyun alanları, rekreasyon veya spor alanları gibi kentsel yeşil alanlar, umumi patikalar ve Natura 2000 uyarınca korunan alanlar ile tehdit altındaki tozlayıcılar için korunan ekolojik olarak hassas alanlarda yasaklanmıştır. Bunun yanı sıra, daha sürdürülebilir gıda üretim sistemlerine geçişte çiftçileri ve diğer kullanıcıları desteklemek üzere belirli politika araçları tanımlanmıştır.

- Üye Devletler, 5 yıllık bir geçiş süresi boyunca, çiftçilerin yeni kuralları uygulamalarından kaynaklanan maliyetlerinin telafi edilmesini teminen, IPM için ürüne özgü kurallar altında uygulanan zorunlu tarım uygulamaları, Üye Devletlerin sundukları OTP Stratejik Planları altında yer alan eko-planlar ve kırsal kalkınma çevre-iklim yönetimi tedbirleri ile makineekipman yatırımları gibi yeni Ortak Tarım Politikası (OTP) kurallarından yararlanabilecektir.

- Piyasada yer alan biyolojik ve düşük riskli alternatif BKÜ’lerin çeşitliliğinin artırılması için faaliyetler gerçekleştirilecektir.

- Hassas tarım başta olmak üzere, yeni teknolojilerin ve tekniklerin teşvik edilmesi için Ufuk Avrupa programı altında araştırma ve geliştirme projeleri desteklenecektir.

- AB Organik Tarım Eylem Planı’nda yer alan faaliyetler desteklenecektir. Bahsekonu teklif, halihazırda uygulamada olan 2009/128/AT sayılı Sürdürülebilir Pestisit Kullanımı Direktifini, tüm Üye Devletler için bağlayıcı ve doğrudan uygulanabilir olan Tüzüğe dönüştürmekte ve mevzuatın uygulanmasını güçlendirmektedir.

Diğer yandan, sürdürülebilir pestisit kullanımı politikasına uygun olarak Komisyon’un, gıdalardaki maksimum kalıntı seviyelerini (MRLs) belirlerken küresel çevresel mülahazaları da dikkate alma taahhüdünün devamı olarak, ilk defa yasaklı maddelerin ölçülebilir kalıntılarını içeren ithal gıdaların, zaman içerisinde AB’de pazarlanamamasına yönelik bir tedbir önermesi beklenmektedir. Somut olarak Komisyon, yakın bir zamanda, tozlayıcıların dünya çapında azalmasına yol açan ve AB’de halihazırda onayı sonlandırılan thiamethoxam ve clothianidin maddelerinin kalıntı limitlerinin sıfıra indirilmesine yönelik bir tedbir konusunda Üye Devletler ve üçüncü ülkelerle bir istişare gerçekleştirecektir. Bu tedbir kabul edildiği taktirde, bu iki maddenin ölçülebilir kalıntılarını içeren ithal gıdaların AB’de pazarlanmasına izin verilmeyecektir.

AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanmasının ardından yürürlüğe girecek olan sözkonusu tüzük teklifine https://ec.europa.eu/food/system/files/2022-06/pesticides_sud_eval_2022_reg_2022-305_en.pdf adresinden ve tüzük ekine https://ec.europa.eu/food/system/files/2022-06/pesticides_sud_eval_2022_reg_2022-305_annex_en.pdf adresinden ulaşılabilmektir.